Thursday, October 29, 2009

Ayat ngayah

Tilem,
Gumine peteng dedet,
Sakadi dedet manahne I meme Sandru.

Suryane sampun engseb, maencolan pejalane I meme Sandru maturan ka pura Dalem.

Ngenyun banten asokasi cenik,
Malarapan antuk banten ajuman, mabuah manggis, masanganan jaja emping.
Sok kasine iying, lebian misi canang. Bantene boya calah ane lenan maulam itik lan ayam, tuah kacang saur.

Negak I meme Sandru ring arep ayun ida Bathara Dalem.
Jero pemangku muput maatur-atur.
Sing suwud-suwud I meme Sandru ngetelang yeh mata. Inget teken panakne I wayan, sentana marep ane ada abesik.
Sane ngalahin majalan malunan mulih ke gumine wayah.
Tonden ada limang bulan I Wayan mejalan. Nu sakit karasayang teken I meme Sandru.

Ngemigmig I meme Sandru pedidine.

" Uduh wayan, panak meme. Jani dini wayan ngayah, ngiring ida bhatara Dalem, nyapuh sawai-wai mengayah ring ida bathara, uli dini meme nunas, dumogi je kapaica wayan pemargi lan polih genah sane becik"

I wayan sandru tonden matuwuh 16 tiban. Suba ngalahin meme lan bapane. Mati salah pati, metabrakan. Kocap, pejalan matine pakayun ida bathara.


Kala punika,
Sang maraga atma I Wayan Sandru nyeleleg ring batan punyan pulene, ring alase, nyiksik bulu menangis, manyingakin memene ring ayun ida bethara Dalem.

Meled sang meraga atma jagi manyapa I meme, kewala nenten kapanggihin, nenten kapirengin, ten polih kurungan jagi kasusupin.

Ring I kekupu, sang meraga atma masusupan. Nginder mekeber, manyapa I meme.
Mecedet ring pamuspan, ring sekar, ring pabinan.

"Meme, sampunang meme maseselan, niki sampun pamargin titiange ngiring ida bethara, wusan meme maseselan, uli niskala titiang jagi manyingakin meme"

Ne mangkin,
Sampun wusan jero pamangku matur-atur, I meme suba suwud mebakti, kalungsur jani bantene. Magegeson mejalan ke setrane, ngaturang punjung teken I wayan.

--------------
Tilem,
Ubud,18 Oktober 2009
d purnami.
Sent from my BlackBerry®
powered by Sinyal Kuat INDOSAT

Saturday, October 17, 2009

Pamargi

Pamargi sira sane mangkin jagi kairing titiang?

I bapa sampun budal ke gumine wayah.
Sampun meraga angin,
kesyar kesyur ulah ulih.
Tan kapanggihin, nanging kerasa ring kulit, ring tangkahe sane puyung.


Titiang panak bapa,
Sane mesaksi duke bapa ninggal kurungan.
Meraga sa'ang matah, kageseng antuk sang agni.
Mewali ke pertiwi.

Dekdek manah titiang masaksi, kalintang sedih, ten surud ngetelang yeh mata.
sakadi sentir sane kapademang,
Pati grepe titiang memargi,


Rimangkin titiang anak ubuh, belog, tambet tiang jagi nunut pamargin bapa.

Majalan titiang, nuduk carita ring penyama braya sane masatua duke bapa idup.
Becik bapa maninggal karma. Akeh sane merasa kelangan bapa.

Malih tiang mamargi, nunut timpal peguruan bapa, kaicen tiang lontar acakepan sane sampun bubukan, suwe tiang mekeneh, ten keni baan ngwacen, malih kalinggihan tiang ring pelangkiran.
Tiang panak bapa kalintang belog.

Ne mangkin titiang menemu soca mirah, ring gelas sane sampun daki, kaduduk tiang, angge titiang ngubadin manah I meme sane nenten seger seger. Wawu tiang uning nika pelambang tresnan bapa tekening I meme.

Bapa taler maninggal cucu, ten keni baan titiang nuturang ring sang anak alit, antuk pamargi bapa sane gegeson matinggal.

Inguh lan sungsut manah tiang, kalunta lunta nunut pamargi I bapa.

Ne mangkin iriki tiang negak beten punyan buluane ring amben bale daja mailih ilih, nayuhin manah sane nenten taen tis. Ngaukin bapa sane meraga angin.

Pamargin tiang sekadi nuduk tampalan kayu, punduhang titiang kanti dados angge saang mepunpun.

Yening bapa kari medruwe karna maraga angin, tiang jagi matitip wangsit ring I kedis becica, tuah petaken manten,
" Pamargi sira sane mangkin kairing tiang?"

I pekak, I dadong lan I Penik sampun sami sareng bapa irika melinggih ring gedong rong tiga, caket ten memunyi, sunya suwung, pateh meraga angin maparab bethara hyang guru.

Tuah I cecek sane ten surut surut mesuara mecekcekcek.

Yening dados,
tunas tiang piteket, icening tiang ipian, pang keni antuk tiang mepitutur tekening I meme lan putun bapa sang nak alit.

Tiang sane kari idup lan matuwuh sane jagi ngalanturang, pamargi bapa sane durung tatas.

---------
Ubud 18 oktober 2009
Katur ring bapa sane naening lekad ring tanggal punika.

Titiang,
D.purnami
Sent from my BlackBerry®
powered by Sinyal Kuat INDOSAT

Friday, October 16, 2009

luh jepun

Titiang penyeruan I ratu,
Nenten tatas indik matur

Geginan tiang wantah ngalap sekar, katur ring I ratu, angge ngias prabu I ratu sane megelung emas.

Luh Jepun wastan tiang.
Tiang boya ya I bungan sandat sane miik ngalub.
Nanging I ratu mapaica genah sekadi tiang I sekar sandat.

Ring merajan I ratu titiang mengayah, mekamen putih me senteng kuning.

Ngukup toya miik ngalub; agni ngeseng I kayu cendana, jebug arum, pandan arum, lan gendis.

Andus nusdus, maukup ukup toya kumkuman angge I ratu manyirat prabu magelung emas.

Rerantas, wajra , ketu sampun sayage.
Ngiring I ratu munggah
Titiang ngiring I ratu nyurya suwana.

I cempaka mebunga ngeryempyok, mereruntuhan ring natar merajan.

Iriki tiang mangayahin I ratu, mekidung warga sari, tedun tirta.

Anggob manah titiang,
I ratu mapaica genah ring merajan sane kasuciang.

Tiang luh jepun,
leteh antuk dosa.
Nyalanang idup ring margine kiwa.

Las I ratu nuntunin tiang pamargi,
Iriki titiang mangayahin sisan tuwuh sane kapaica,
ngiring I ratu,
ngiring pemargi sane kaloktah.

Tiang luh jepun ten tatas antuk matur.
Iriki mangayahin I ratu.


17 oktober 2009
D.purnami


Sent from my BlackBerry®
powered by Sinyal Kuat INDOSAT

Thursday, October 15, 2009

Sunya

Kembali menyepi, menyapa sunyi.

Bertegur sapa dengan jiwa,
Merasakan nafas diri
Menyentuh tubuh yg layu oleh lelah.
Mendiamkan fikir yg telah diperkosa.

Angga sarira
Memohon jeda
Untuk hening sejenak.

Kembali menyepi pada sunyi dalam diri.

15 oktober 2009
D.purnami

Sent from my BlackBerry®
powered by Sinyal Kuat INDOSAT

Saturday, October 3, 2009

Hitam bintangku

Aku adalah seorang perempuan yang lahir dari rahim seorang ibu
Sama sepertimu.

Namun bedaku,

Akulah orang yg baru lahir yg langsung menanggungkan dosa,

Telah menorehkan rasa sakit mendalam kepada semua yang mencintanya atas kepergiannya

Dan dia adalah seorang perempuan mulia yang memilih jiwanya hilang untuk menghadirkanku di jagad ini.

Tak hanya aku yg menangis saat di lahirkan, isakan keluarga, dan orang sekampung mengiringi kelahiranku. Tangisan yang ternyata bukan untuk menyambutku, tapi mengantarkan kepergian ibuku.

Itulah hari pertama aku membuka mata, menghirup nafas dan mengenal bumi dan manusia.

Begitulah mereka menyambutku.

Nyaris setiap hari wajah murung dan air mata jatuh ketika mereka menggendongku. Berbulan-bulan waktunya, dan mereka terus menghadirkan eskpresi tersebut.

Dan akupun mengenalnya sebagai tanda sapaan.

Bulan mati - adalah hari kelahiranku, tak ada seberkas sinar yg terpancar dari bulan. gelap.

Meninggalnya ibuku adalah kehilangan pertamaku.

Si pembawa sial adalah panggilanku dari dua kakak perempuanku. Mereka membenciku amat sangat karena akulah mereka kehilangan ibu.

Aku tumbuh dikucilkan, dan hanya disayang oleh nenekku.
Dia mengasuhku hingga aku berusia 13 tahun, dan akhirnya meninggal karena sakit.

Ayahku kemudian menitipkanku di adik perempuannya, dia tak begitu sehat, menderita kanker rahim. Tak sampai 3 tahun aku bersamanya diapun meninggal.

Aku diambil kembali bersama ayahku, dan dua kakak perempuanku.

Kamipun hidup tak rukun. Ayahkupun sakit-sakitan hingga tuhanpun memanggilnya.

Begitulah mereka satu persatu meninggalkanku.

Hitam bintangku mengambil semua orang yang kucintai.

Aku ingin membuat sempurna hitamku.

Tiga perempuan yatim piatu dan seorang yg dikucilkan.

Biar biarlah dua kakak yang tak mencintaiku tersebut kulenyapkan saja.
Cukup kudorong pada sumur tua yang dibuat ayahku.

Biarlah malam ini sempurna hitam bintangku.

3 oktober 2009
D.purnami


Sent from my BlackBerry®
powered by Sinyal Kuat INDOSAT

I bapa Gingsir

Seruling itu terdengar mendalu dalu,

Seorang lelaki paruh baya mengenakan pakaian adat bali, dan destar putih yang diikatkanya seperti seorang pemangku.

Sesekali memainkan ritme syahdu, kemudian berganti menjadi begitu bergembira dan semangat.

Dia terdiam mengelus seluringnya dan menaruhnya.

Kemudian dia bernyanyi, lagu-lagu kakawin sansekerta.

Sambil berkibas-kibas dia berbicara padaku yang sama-sama berteduh.

' Nak istri, tiang niki nak ngayahin jagat, menyuling uli semeng nganti suryane engseb. Boya ye napi, tuah nyelimburang manah, lan ngibur turise.

Cingak je nika pak polisine mekebus ngatur jalane macet ring perempatane. Ubud nyangsan kosek, akeh pendatang driki, ngeliuang braya sane ngalih pengupa jiwa driki, kewala ten dadi ajak menyama.

Nak istri niki guide? Ngateh turis ke ubud?

' Ten pak, tiang jagi tangkil kepuri, kewala ratu cokorda kari akeh penangkilne, driki tiang maembon'


' Ngih, meneng sampun driki, tiang mepamit dumun , mangkin tiang jagi manyuling merika, ring pos polisine, nika nak timpal-timpal tiange. dot tiang nepukin pak polisine nika mekenyem'

' Dumaris pak, tiang nyaksiang saking deriki'

Dengan bersemangat dia memainkan seruling sesekali menyanyi dan menari. Tak hanya pak polisi, pedagang canang, ancung, guide, turis semua tertawa menyaksikannya.

Beberapa turis memotretnya sambil memasukkan uang ke sakunya.

Setelah selesai dia menghibur,dia mengambil 2 lembar uang seribu dan menyerahkan kepada pedagang kopi yg digoda-godanya.

'Baang bli kopi sik luh, ne manis, bensep bli spesial megending untuk iluh'

'Ah tiang sing ngenemin bli buduh'

Sambil membawa kopinya dia kembali duduk disebelahku berteduh.

'Nak istri, Mangkin nak purnama kapat, bungane ngerompyang, cerucuke mamunyi, I matan ai endag semengan, galang manah tiang.

I wawu wenten turis nyelepin pis siu-siuan ring kantong tiange ane sampun uek brengmeng. Kadene tiang pengamen. Wenten paica jeg katunas tiange maan tiang melinin I luh kopi semengan.

Tiang niki nak trah Arya, arya pering saking mas. Wastan tiange I gingsir. Tiang nak guru agama niki, kewala ten meangkat. Tiang nak sesai meburuh di kantor camat. Senin- jumat tiang ngiring sampun pak camat. Ne mangkin sabtu minggu jadwal tiange ngibur panjak cokorda dipasar.

Peh ratu cokorda nak seneng tiang nyak manyuling driki, seneng tiang nyingakin cokordan tiange ica.

Mimih dewa ratu ubud mangkin nak sampun lian ken pidan. Yen kari napi ten ubud nika ubad. Tiang driki mangkin nak puruh nepuikin gunine calah mangkin.

'Ngih pak, pateh tiang puruh mase niki, lanturang nak malih apisan menyuling, gending I bungan sandat ngih. Pang ilang puruh tiange.

2 oktober 2009
D.purnami
Ancak saji puri ubud.
Sent from my BlackBerry®
powered by Sinyal Kuat INDOSAT

Thursday, October 1, 2009

Pada setiap malam

Pada setiap malam,
Aku menghapalkan bagaimana jantungmu berdetak.
Membiasakan telingaku untuk mendengar yang tak kau suarakan.


Pada setiap malam,
Aku menghirup nafasmu yg terhembus dengan begitu tenang dalam tidurmu.
Akupun membiasakan wajahku dibelai oleh halus nafasmu.


Pada malam jua
Aku selalu merasakan kehangatan genggamanmu yang selalu menyamankanku oleh jiwamu yang senantiasa melindungiku.
Akupun terbiasa oleh kelembutan kasihmu.


Pada setiap malam yang hadir kau terus bersetia untuk mengikatkan diri lebih dalam pada cinta yang tak hentinya bertumbuh.


Pada setiap malam yang kulewati aku makin sadar aku begitu mencintaimu.


1 oktober 2009
D.purnami
Sent from my BlackBerry®
powered by Sinyal Kuat INDOSAT